Στο τεύχος του ΟΙΝΟΧΟΟΥ που κυκλοφόρησε τον Ιούνιο, δημοσιεύτηκε η αποκλειστική συνέντευξη που είχα την τιμή να μου παραχωρήσει ο Sacha Lichine, ιδιοκτήτης του εξαιρετικού οινοποιείου Château d’Esclans στην Προβηγγία, δημιουργός του διάσημου ροζέ κρασιού Whispering Angel και βασικός πρωτεργάτης της “επανάστασης” του ροζέ κρασιού που όλοι βιώνουμε (και απολαμβάνουμε) τα τελευταία χρόνια. Επειδή σε ένα έντυπο ο χώρος είναι πάντα περιορισμένος, και επειδή τα όσα μου είπε έχουν εξαιρετικό ενδιαφέρον – και όχι μόνο οινικό – παρακάτω μπορείτε να βρείτε ολόκληρη τη συνέντευξη, εντελώς “άκοπη”, την οποία σας προτείνω να “ρουφήξετε” ως την τελευταία τελεία!…
SACHA LICHINE: ΤΟ ΡΟΖΕ ΗΡΘΕ ΓΙΑ ΝΑ ΜΕΙΝΕΙ!
ΑΠΟ ΤΟΝ ΘΟΔΩΡΟ ΛΕΛΕΚΑ
Το ροζέ κρασί είναι παντού. Σε όλα τα ράφια, σε όλες τις λίστες, σε όλα τα ποτήρια, σε όλους τους «τοίχους» των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Η σημερινή εικόνα για το ροζέ δεν έχει καμία σχέση με την εικόνα 15 χρόνια πριν, τότε που έγραφα το πρώτο μου άρθρο στον Οινοχόο με τίτλο «Η Αντεπίθεση του Ροζέ». Τότε που οι επιλογές στις κάβες ήταν ελάχιστες, τότε που ο κόσμος δεν ήξερε ή δεν ήθελε να ξέρει για το ροζέ, τότε που ακόμα και το ίδιο το κρασί ήταν διαφορετικό. Πιο γεμάτο, σίγουρα πιο σκουρόχρωμο, αλλά και «ντυμένο» σε φιάλες και ετικέτες που ξεκάθαρα δεν έδιναν προτεραιότητα στην αισθητική.
Η επανάσταση ήρθε. Και άλλαξε το τοπίο ριζικά. Για το ροζέ – και όχι μόνο. Ποιος όμως στάθηκε να σκεφτεί τι ήταν αυτό που την προκάλεσε; Ήταν οι συνθήκες που (κάποτε) ωρίμασαν, ήταν κάποιοι μεγάλοι «παίκτες» που το αποφάσισαν ή μήπως κάποιοι άνθρωποι που είχαν το όραμα, το πείσμα, την “τρέλλα” να το φανταστούν, αλλά και να το κάνουν πραγματικότητα;
Αν με ρωτάτε τι πιστεύω εγώ, η επιλογή μου θα ήταν η τελευταία. Οι άνθρωποι ήταν αυτοί που προκάλεσαν την επανάσταση του ροζέ και όλα τα υπόλοιπα βοήθησαν/ακολούθησαν. Και λέγοντας «άνθρωποι», βέβαια, δεν μπορώ να σκεφτώ πολλούς. Βασικά σκέφτομαι τον εξής έναν: τον Sacha Lichine. Γι αυτό και αποφάσισα ότι επιτέλους πρέπει να του πάρω συνέντευξη – και μάλιστα γι αυτό, το τόσο σημαντικό για εμένα τεύχος.
Ποιος είναι ο Sacha Lichine;
Ο κόσμος τον ξέρει ως τον ιδιοκτήτη του οινοποιείου Château d’Esclans στην Προβηγγία και δημιουργό, μεταξύ άλλων, του ροζέ κρασιού που ξέρει και αγαπάει όλος ο πλανήτης, του Whispering Angel. Αυτές, όμως, είναι οι πιο πρόσφατες γραμμές στο βιογραφικό του. Το οποίο έχει πολύ βάθος (και ενδιαφέρον) πιο πριν…
O Sacha Lichine δεν βρέθηκε ουρανοκατέβατος στο χώρο του κρασιού. Είναι γιος του Alexis Lichine, μίας πολύ σημαντικής προσωπικότητας του Γαλλικού (και όχι μόνο) κρασιού του 20 αιώνα. Ο Sacha γεννήθηκε στο Μπορντώ και σπούδασε στις ΗΠΑ. Στη ζωή του έχει δουλέψει σε κάθε μεριά και πτυχή του οινικού κλάδου, ξεκινώντας από τα οινοποιεία που ανήκαν στην οικογένειά του, τα Château Prieuré-Lichine και Château Lascombes στο Μπορντώ, αλλά και στις ΗΠΑ, ακόμα και στην Καραϊβική. Όπως μου είπε ο ίδιος, κατά τη διάρκεια της κουβέντας μας, «έχω οδηγήσει τρακτέρ, έχω περάσει ώρες στο οινοποιείο, έχω δουλέψει ως έμπορος, ως εισαγωγέας, ως σομελιέ. Πιστεύω ότι για να πετύχεις στο κρασί, πρέπει να το έχεις ζήσει»!
Καθισμένος πίσω από το γραφείο του, στο πανέμορφο Château d’Esclans που χτίστηκε το 19ο αιώνα σε τεχνοτροπία Τοσκανέζικης βίλας, μιλάει συγκροτημένα, με στοιχεία και παραδείγματα. Αυτό που με συναρπάζει, όμως, είναι το πάθος με το οποίο μιλάει για τη δουλειά του, κάτι που ούτε μπορεί ούτε θέλει να κρύψει.
- Όταν ξεκινούσατε, τα πράγματα για το ροζέ κρασί ήταν τελείως διαφορετικά από ότι είναι σήμερα. Τι σας έκανε να πιστέψετε ότι είχε έρθει η ώρα του ροζέ για να κάνετε εσείς το πρώτο βήμα;
Πράγματι, εκείνη την εποχή (αγόρασε το Château d’Esclans το 2006), το ροζέ είχε την εικόνα του φτηνού και απλού κρασιού. Στη Γαλλία κανείς δεν το έπαιρνε στα σοβαρά. Ο κόσμος το έπινε για να ξεδιψάει, συνήθως με παγάκια. Εγώ όμως παρατήρησα ότι η ροζέ Σαμπάνια είχε αρχίσει να ανεβαίνει πολύ. Παράλληλα έβλεπα ότι ο κόσμος – και ειδικά οι γυναίκες που ήταν (και είναι) κινητήριος δύναμη στο κρασί – αναζητούσε κάτι καινούριο μεν, ποιοτικό δε. Τα παλαιάς σχολής λευκά είχαν αρχίζει να κουράζουν, καινούριες λευκές επιλογές κρασιών με άρωμα, πληθωρικότητα αλλά και ποιότητα, όπως τα Νεοζηλανδέζικα Sauvignon Blanc, κέρδιζαν συνεχώς έδαφος. Μελετώντας τα σημάδια της αγοράς γύρω μου, λοιπόν, έκρινα ότι η σειρά του ροζέ πλησίαζε.
- Είχατε κάποια στρατηγική που έκανε τη διαφορά;
Και βέβαια. Μπορεί όταν μια κατηγορία είναι στο μηδέν, οτιδήποτε και να κάνεις να θεωρηθεί βελτίωση, για μένα όμως αυτό δεν ήταν αρκετό. Ήξερα από την αρχή ότι τη διαφορά θα την κάνει η ποιότητα και ο κόσμος θα πιστέψει στο ροζέ όταν πειστεί ότι είναι, επιτέλους, ένα «σοβαρό» κρασί. Η πρώτη μου κίνηση ήταν να φέρω στο οινοποιείο ως επικεφαλής τον Patrick Léon, ο οποίος δυστυχώς δεν βρίσκεται πλέον στη ζωή. Ο Patrick προερχόταν από το Château Mouton Rothschild, του οποίου διετέλεσε διευθυντής για χρόνια, και είχε υπογράψει μεγάλα κρασιά, τόσο του παλαιού κόσμου (Château d’Armailhac και Château Clerc Milon), όσο και του νέου (Opus One και Almaviva). Εστιάσαμε στο αμπέλι, ταυτόχρονα όμως επενδύσαμε και στην πιο τελευταία τεχνολογία. Κι έτσι, αξιοποιώντας τη γενικότερη συγκυρία που σίγουρα ήταν με το μέρος μας, αρχίσαμε να βάζουμε το ροζέ στο χάρτη.
- Ξεκινήσατε όμως με τον πήχη ήδη ψηλά. Με μια γκάμα ετικετών που κάλυπτε όλο το φάσμα τιμών, στυλ κλπ
Υιοθετήσαμε τη στρατηγική μάρκετινγκ ενός οίκου Σαμπάνιας – εγώ είχα στο μυαλό μου τη Moët & Chandon. Με βάση αυτό, λοιπόν, έπρεπε να έχουμε ένα κρασί βασικό, όπως μια μη χρονολογημένη Σαμπάνια, για όλες τις ώρες, ένα πιο ιδιαίτερο, όπως μια ροζέ Σαμπάνια, ένα αντίστοιχο με μία vintage Σαμπάνια, αλλά και ένα που να είναι ακόμα πιο ψηλά σε τιμή και προφίλ, όπως η Moët & Chandon είχε τη Dom Pérignon. Έτσι, εκτός του Whispering Angel, που είναι η πιο γνωστή μας ετικέτα, είχαμε και έχουμε κι άλλες, με «ναυαρχίδα» το Garrus, το οποίο δημιούργησε την κατηγορία του πολυτελούς, ακριβού, μεγάλου ροζέ. Ξεκινήσαμε τη συγκεκριμένη ετικέτα με μια παραγωγή μόλις 1800 φιαλών, απλά και μόνο επειδή έπρεπε να υπάρχει στη γκάμα για να της δίνει κύρος. Σήμερα η παραγωγή είναι πολύ μεγαλύτερη, και πάλι όμως δεν φτάνει για να καλύψει τη ζήτηση. Ο κόσμος έχει πλέον μάθει ότι ένα μεγάλο ροζέ κρασί μπορεί να ανταγωνίζεται, τόσο γευστικά και αρωματικά, όσο και τιμολογιακά, ένα μεγάλο λευκό κρασί ή μία prestige Σαμπάνια.
- Τι κάνει τα κρασιά σας να ξεχωρίζουν;
Για μας το κρασί είναι το παν. Κάναμε πολλές δοκιμές μέχρι να καταλήξουμε στο προφίλ που θέλουμε να έχουν τα κρασιά μας, αλλά και η κατηγορία ολόκληρη. Ξεκινάμε από το αμπέλι, εκεί όπου κάθε παράμετρος, όπως το υψόμετρο ή η ηλικία των κλημάτων, παίζει ρόλο. Το Syrah δεν μας έκανε ως ποικιλία, γιατί μπορεί να δώσει αρώματα «ζαχαρωτού» στο κρασί που εμείς δεν θέλουμε. Επικεντρωθήκαμε στο Grenache, το οποίο συνοινοποιούμε με το λευκό Rolle. Στις πιο prestige ετικέτες μας κάνουμε τη ζύμωση μέσα σε μεγάλα δρύινα βαρέλια, για να δώσουμε στα κρασιά σώμα και πολυπλοκότητα. Μάλιστα είμαστε το πρώτο οινοποιείο που επένδυσε στην τεχνολογία ελέγχου της θερμοκρασίας κατά τη διάρκεια της ζύμωσης στο βαρέλι.
Και, βέβαια, δεν ξεχνάμε το κεφάλαιο χρώμα, ειδικά καθότι τα ροζέ είναι τα μόνα κρασιά που πωλούνται σε διαφανή μπουκάλια, οπότε το χρώμα τους είναι το πρώτο πράγμα που βλέπει κανείς. Πολλοί ίσως πιστεύουν ότι το χρώμα στο ροζέ κρασί είναι κάτι απλό ή εύκολο. Στην πραγματικότητα ισχύει το αντίθετο. Οποιοδήποτε σφάλμα ή οποιοδήποτε ελάττωμα (πχ οξείδωση), πρώτα στο χρώμα θα φανεί. Για μένα, το ροζέ χρώμα είναι δύσκολο να βγει τέλειο, αλλά πολύ εύκολο να βγει μέτριο.
- Το όνομα “Whispering Angel” πως προέκυψε;
Μέσα στο κτήμα του Château d’Esclans, υπάρχει ένα παρεκκλήσι. Πάνω από την Αγία Τράπεζα υπάρχουν κάποια σκαλιστά αγγελάκια. Κάποια στιγμή, λίγο αφού είχα αγοράσει το Κτήμα, ξεναγούσα ένα φίλο από την Αμερική και όταν φτάσαμε στο συγκεκριμένο σημείο, κοντοστάθηκε στο σκοτάδι και στη σιωπή, τα κοίταξε και μου είπε «Κοίτα, κάτι ψιθυρίζουν»! Η ιδέα μου ήρθε επιτόπου! «Αυτό είναι!», σκέφτηκα. «Το κρασί θα ονομάζεται ‘Το αγγελάκι που ψιθυρίζει’ (Whispering Angel)»! Κι έτσι έμεινε από τότε…
- Κάποιοι υποστηρίζουν ότι όλη η αυτή η ανάπτυξη του ροζέ δεν είναι παρά μια μόδα που κάποια στιγμή θα περάσει. Ως ο πλέον αρμόδιος, τι τους απαντάτε;
Λυπάμαι πολύ όταν ακούω τέτοια λόγια, ειδικά από επαγγελματίες, γιατί μια τέτοια θεώρηση δείχνει ότι δεν γνωρίζουν ούτε το κρασί, αλλά ούτε την αγορά. Η όλη στροφή προς το ροζέ έχει ξεκινήσει εδώ και τόσο καιρό και συνεχίζεται ακάθεκτη. Η κατηγορία μεγαλώνει, αναπτύσσεται, εξελίσσεται. Παλιοί και νέοι παίκτες κάνουν ό,τι καλύτερο μπορούν και η αγορά ανταποκρίνεται. Εμείς είμαστε τυχεροί που έχουμε σπουδαίους ανταγωνιστές, μάρκες όπως το Miraval, το Minuty, που κάνουν σοβαρές επενδύσεις και παράγουν πολύ αξιόλογα κρασιά. Με καλό, υγιή ανταγωνισμό πάμε όλοι μπροστά. Επίσης, όπως ξέρετε, στα τέλη του 2019 ο Όμιλος LVMH απέκτησε το πλειοψηφικό πακέτο του Château d’Esclans και έκτοτε είμαστε στρατηγικοί εταίροι σε αυτή την προσπάθεια. Νομίζω ο καθένας μπορεί να καταλάβει ότι ο ηγέτης στον κλάδο του Luxury Business παγκοσμίως δεν θα έκανε μια τέτοια επένδυση σε κάτι στο οποίο δεν έβλεπε μέλλον. Σε όλους αυτούς τους σκεπτικιστές, λοιπόν, που θεωρούν ότι το ροζέ είναι μόδα και θα περάσει, έχω μια πολύ απλή και σύντομη απάντηση: ακόμα είναι μόνο η αρχή!
- Επηρεάστηκε το Château d’Esclans από την πανδημία; Και αν ναι, πώς;
Ξέρω ότι πολλοί συνάδελφοι σε όλο τον κόσμο επηρεάστηκαν πολύ από την πανδημία, χάθηκαν δουλειές, έκλεισαν οινοποιεία κλπ και με στενοχωρεί αφάνταστα αυτό. Εμείς, από την άλλη, είμαστε στην ευχάριστη θέση αυτή τη στιγμή να έχουμε ξεπουλήσει! Κατά την περίοδο της πανδημίας σε μικρά και μεγάλα σημεία λιανικής στις βασικές μας αγορές οι πωλήσεις μας σημείωσαν αύξηση κάποιων εκατοντάδων τοις εκατό. Πώς έγινε αυτό; Οι καταναλωτές, ειδικά σε περιόδους κρίσης, στρέφονται στα ονόματα, στα brands που ξέρουν και εμπιστεύονται. Ειδικά όταν υπάρχει αβεβαιότητα ή/και ανέχεια, ο κόσμος διστάζει να πειραματιστεί. Εμείς έχουμε επενδύσει στο όνομά μας, το κοινό – τόσο οι επαγγελματίες όσο και οι απλοί καταναλωτές – μας ξέρει, μας εμπιστεύεται, έχει δοκιμάσει και αγαπάει τα κρασιά μας. Όλη αυτή η δουλειά που έχουμε κάνει τόσο καιρό έφερε και θα συνεχίζει να φέρνει αποτελέσματα.
- Τα social media είναι σημαντικά για το Château d’Esclans;
Και βέβαια, τα social media είναι σημαντικά για όλους! Για εμάς είναι ένας καθρέφτης που δείχνει στο ευρύ κοινό τη δουλειά μας, αλλά και το πόσο αγαπάει ο κόσμος τα κρασιά μας και περνάει καλά μαζί τους. Για εμάς, βέβαια, πρέπει να σας πω ότι προτεραιότητα δεν είναι το μάρκετινγκ και η επικοινωνία. Ως οργανισμός, μάλιστα, έχουμε λίγους και καλούς ανθρώπους σε αυτές τις θέσεις. Για εμάς αυτό που προέχει είναι να έρχεται ο κόσμος κοντά στο κρασί μας, να το φέρνουμε «στα χείλη τους» με κάθε τρόπο. Είμαστε συνεχώς στην αγορά, ανοίγουμε καινούρια σημεία, στηρίζουμε τα υπάρχοντα, φροντίζουμε το κρασί μας να σερβίρεται σε ποτήρι και να είναι παρόν όπου ο κόσμος περνάει καλά. Ο καταναλωτής θα είναι πάντα για μας η πρώτη προτεραιότητα, και μάλιστα στο σημείο που θα απολαύσει το κρασί μας.
- Ποια η σημασία της Ελλάδας για εσάς και για το Château d’Esclans;
Πρώτα απ’ όλα θέλω να σας πω ότι αγαπώ πολύ την Ελλάδα και την επισκέπτομαι συχνά. Έχω να πω τα καλύτερα για το κρασί της, έχω δοκιμάσει αρκετά Ελληνικά κρασιά που με έχουν ενθουσιάσει και μάλιστα στις τελευταίες μου διακοπές στις Κυκλάδες δοκίμασα και ένα κρασί από τη Σαντορίνη που είχε παλαιώσει στο βυθό της θάλασσας και εντυπωσιάστηκα.
Ως αγορά για εμάς η Ελλάδα έχει τεράστια σημασία. Και όχι μόνο γιατί η ζήτηση για τα κρασιά μας αυξάνεται συνεχώς με φοβερό ρυθμό και πλέον υπάρχουν παντού. Για το Château d’Esclans η Ελλάδα είναι μια αγορά στην οποία θέλουμε να είμαστε, στην οποία θέλουμε να υπάρχουν τα κρασιά μας και να τα δείχνουμε σε όλο τον υπόλοιπο κόσμο. Για εμάς – και εμένα προσωπικά – η Ελλάδα είναι μια αγορά-υπόδειγμα και θέλω να βλέπω όχι μόνο όλο και περισσότερους Έλληνες καταναλωτές να αγκαλιάζουν τα κρασιά μας, αλλά και όλο και περισσότερους Έλληνες οινοποιούς να παράγουν ποιοτικά ροζέ κρασιά, για να πηγαίνουμε όλοι μαζί την κατηγορία μπροστά!
Όπως καταλαβαίνετε, η κουβέντα θα μπορούσε να συνεχιστεί με αμείωτο ενδιαφέρον για πολύ ακόμα. Κάπου εδώ όμως κάναμε μια παύση, ευχαρίστησα θερμά τον κύριο Lichine για το χρόνο του, αλλά και για το πάθος με το οποίο μοιράστηκε όλα αυτά τα συναρπαστικά μαζί μου, και ανανεώσαμε το ραντεβού μας για το Σεπτέμβριο, όταν θα πάω στην Προβηγγία και το Château d’Esclans για τον τρύγο!
Παρόμοια Άρθρα
Άφησε Σχόλιο